Бишкекте өткөн лидер аялдардын курултайында акыйкатчы Жамиля Жаманбаева Кыргызстандагы аялдардын укуктарын камсыздоо боюнча тиешелүү чаралар көрүлгөнүн билдирди. Бул тууралуу “Акыйкатчы” институтунун басма сөз кызматы билдирди.
Жамиля Жаманбаеванын айтымында, аялдарга карата үй-бүлөлүк зомбулуктун деңгээли жогору бойдон калууда. Ал белгилегендей, зордук-зомбулук менен күрөшүү жана аялдар менен балдарга карата стереотиптерди жок кылуу үчүн көп күч-аракет жумшоо керек.
Акыйкатчы балдарды тарбиялоо менен алектенген аялдардын укуктарын камсыз кылуу максатында КРнын эмгек кодексин кайра карап чыгуу зарыл деп эсептейт.
«Эмгек кодексине өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизип, үйдө отуруп, бала багууга аргасыз болгон аялдарга мүмкүнчүлүк берип, бул убактысын эмгек стажы катары эсептөө керек», — деп эсептейт Жамиля Жаманбаева.
Ал кошумчалагандай, мамлекеттик кризистик борборлор жана аялдарга жана балдарга карата ар кандай түрдөгү зомбулуктун алдын алуу боюнча маалымат жетишсиз.
Анын пикири боюнча, милициянын кызматташтыгы калкка, өзгөчө аялдарга мамлекеттик органдардан коргоонун ыкмалары жана түрлөрү жөнүндө универсалдуу негизде маалымат бериши керек. Жамиля Жаманбаеванын айтымында, жакын арада төмөнкү чараларды көрүү керек:
— жумуштан кетүүгө аргасыз болуп, бала тарбиялоого жумшаган убактысын эмгек стажына кошуу;
— аялдардын жана эркектердин экономикалык иштин бардык түрлөрүнө бирдей жеткиликтүүлүгүн камсыз кылуу;
— кичи жана орто бизнесте аялдарды ишке орноштурууга көмөктөшүү үчүн шарттарды түзүү;
— чакан жана орто бизнести ачуу үчүн пайызсыз насыяларды берүү;
— айылдагы жана шаардагы аялдардын жумушка орношуу мүмкүнчүлүктөрүн теңдөө стратегиясын иштеп чыгуу.
Акыйкатчы мындай чаралар аялдарга жана балдарга карата зордук-зомбулукту жоюу үчүн зарыл экенин белгиледи.
«Статистика реалдуу кырдаалды чагылдырбайт, алар ар кандай себептер менен эмгекке орноштуруу органдарына кайрылбаган же жумуш издеп жүргөн аялдардын бөлүгүн, өлкөнүн экономикалык активдүү калкынын жумушсуз бөлүгүн, айрыкча аялдардын арасында толук эске алынбайт. Эмгек рыногунда, экономикалык турмушта азыраак иштеген, билим албаган аялдар экономикалык жактан көз каранды болуп, үй-бүлөлүк зордук-зомбулуктун курмандыгы болуу коркунучуна көбүрөөк дуушар болушат», — деп жыйынтыктады Жамиля Жаманбаева.
Акыйкатчы аялдарга жана балдарга карата зордук-зомбулукка каршы мамлекет тарабынан көрүлүп жаткан чараларга карабастан, зордуктаган адам жазасыз калуу тенденциясы дагы эле сакталып жатканын кошумчалады.
“Аялдарга карата үй-бүлөлүк зомбулуктун деңгээли жогору бойдон калууда. Ар кандай социалдык-экономикалык топтордон, ар кандай маданий, этникалык жана диний тектеги, билим деңгээлиндеги аялдар үй-бүлөлүк зомбулуктун курмандыгы болуп калууда”, — дейт акыйкатчы.
Биздин Телеграм каналга катталыңыз