Сауд Аравиянын борбору Эр-Риядда Киберкоопсуздук боюнча экинчи Глобалдык форум өттү. Анда киберэкономика, кибер чыр-чатактар, Интернетте балдарды коргоо жана кибер иш менен камсыз кылуунун өнүгүү келечеги талкууланды. Форум 100дөн ашык өлкөнүн бизнесмендеринин, илимпоздорун, мамлекеттик жана жеке сектордун өкүлдөрүн, тыгыз кызматташуунун негизинде глобалдык кибер тартипти кайра карап чыгууну каалаган адамдарды чогултту.
Жалпы күрөш
Интерполдун киберкылмыштуулук боюнча директору Крейг Жонс жолугушуунун катышуучуларына жамааттык аракеттерге чакыруу менен кайрылды. Эксперт чек ара өнөктөштүгү жана интенсивдүү маалымат алмашуу боюнча мелдештерге чакырды.
«Бизде коопсуз куралдар, платформалар бар жана биз жеке өнөктөштөрдү, укук коргоо органдарын тарта алабыз. Нигериядагы акыркы операциянын жүрүшүндө жеке өнөктөштөр бир нече кылмыштуу тармактарды аныкташкан. Жергиликтүү полиция менен биргеликте биз алар менен байланыштык. Нигериянын бийликтери кылмышкерлерди камакка алып, алардын мүлкүн конфискациялашты жана эми аларды соттойт”-деди Жонс.
Бүгүнкү күндө барган сайын татаалдашып бараткан киберкылмыштуулук акыркы технологияларды колдонууну талап кылууда. Укук коргоо органдары заман агымына туруштук бере алабы же кууп жетүүнүн ролу түбөлүктүүбү? Жонс жемиштүү өнөктөштүктүн маанилүүлүгүн баса белгиледи.
«Биз кылмыштуулукту жеңе алдыкпы? Жок. Бул коомдогу эндемикалык көрүнүш. Киберкылмышкерлердин күчү эң акыркы технология. Аларга каршы туруу үчүн биз инфраструктураны жана программалык камсыздоону камсыз кылган компаниялар менен иштешибиз керек«- деди ал.
Коопсуздук технологиялары жана кибер мейкиндик психологиясы
Иш-чаранын дагы бир маанилүү темасы энергия менен камсыздоо чынжырынын коопсуздугу болду. Дүйнөлүк экономикалык форум киберкоопсуздук маселелерин өкмөттүк деңгээлге алып чыгып, учурдагы геосаясий контекстти эске алуу менен бул маселени артыкчылыктуу кылып койду.
WEFтин аткаруучу директору Жереми Юрген кибер мейкиндикте бирдиктүү фронт менен сүйлөшүүнүн маанилүүлүгү жөнүндө айтып берди.
“Бүгүн биз энергетика, саламаттыкты сактоо жана каржы кызматтары секторлорундагы маанилүү инфраструктурабызга коркунучтар жөнүндө маалымдуулуктун жогорулагандыгын байкап жатабыз. Биз биргелешип бул коркунучтар менен күрөшүү үчүн чечимдерди сунуш кыла турган түзүлгөн жана жаңы кесипкөйлөрдү чогултушубуз керек. Албетте, жасалма интеллект жана башка алдыңкы технологияларга таянуу маанилүү«- деди.
Киберпсихология тармагындагы эксперт Мэри Айкендин айтымында, адистер өзгөчө кибермейкиндикте коргонуусуз балдарга дуушар болгон коркунучтарды алдын алуу системасын иштеп чыгышы керек.
«Киберкоопсуздук — бул фантастикалык. Бул маалыматтарды, системаларды, тармактарды коргоо жөнүндө, бирок Интернетте адамды толук коргобойт. Саламаттык сактоо тармагында технологиялар бар болчу, финтех, азыр коопсуздук-технология, коопсуздук технологиялары бар”- деп белгилейт Айкен
Эртеңки коркунучтар
Теоретик-физик Мичто Каку сыяктуу кээ бир эксперттер эртеңки технологиялар, атап айтканда, компьютерлердин кийинки мууну адамзатка такыр башка көйгөйлөрдү тартуулаарын ырасташат.
Бул физиктин айтымында, бүгүнкү күндөгү адистер кибермейкиндиктеги коркунучтардын эволюциясынын келечегин эске алышы керек жана коом тармактагы кылмыштар тууралуу мифтерди жок кылышы керек.
«Адам киберкоопсуздук жөнүндө укканда дароо эле Джеймс Бондду, тыңчылыкты, өлкөлөр бири-биринен чындыкты жашыруу үчүн жасаган ар кандай амалдарды эстейт» дейт Каку.
Телеграм каналыбызга каттала кетиңиз