Евразия өнүктүрүү банкынын (ЕАӨБ) жаңы изилдөөсү көрсөткөндөй, Кыргызстан өнөр жай өндүрүшүн жылына 2,1 млрд долларга көбөйтүүгө жөндөмдүү. Алардын айтымында, ал үчүн жөн гана чийки зат казуу эмес, кайра иштетүүнү өнүктүрүү жана ЕАЭБ чынжырларына кошулуу зарыл.

«Евразия аймагында жогорку деңгээлде кайра иштетүү өнөр жайын өнүктүрүү дарамети» аттуу баяндамага ылайык, Кыргызстандын өнөр жай картасы кеңири түшүнүктөн алда канча терең. географиялык жайгашуу, Евразия биримдигинин рынокторуна чыгуу мүмкүнчүлүгү жана жумушчу күчүнүн атаандаштыкка жөндөмдүү баасы уникалдуу баштапкы шарттарды жаратууда.

Банктын аналитиктери жыл сайын кошула турган бул 2,1 млрд долларлык ири сумма эмнеден топтолорун эсептеп чыгышты:

• 560 млн доллар — экспорттун потенциалдуу өсүшү (коңшу өлкөлөргө сата ала турган товарлар);
• 790 млн доллар — импортту алмаштыруу (валютага сатып албай, өндүрө ала турган товарлар);
• 767 млн доллар — мультипликативдик таасир (чектеш тармактар — логистика, энергетика, кызмат көрсөтүү чөйрөсү таба турган каражат).

ЕАӨБ Кыргызстандын базасы же алдыга секирик жасоого олуттуу даярдыгы бар төрт негизги багытты бөлүп көрсөтөт:

1. Жеңил өнөр жай. Текстиль, кийим-кече жана бут кийим Кыргызстандын башкы «экспорттук тирегибиз» бойдон калууда. Сектор калыптанып калды, бирок эми масштабды кеңейтүүнү жана кайра иштетүүнү тереңдетүүнү талап кылат.
2. Автоунаа өнөр жайы жана тетиктер. ЕАЭБ рыногу үчүн транспорт чогултуу — жеңил коммерциялык унаалардан тартып атайын техникага чейин. (Эске салсак, өлкөдө унаа чогултуу боюнча долбоорлор жигердүү ишке ашырыла баштады, бул аналитиктердин жыйынтыгын тастыктайт).
3. Фармацевтика жана химия. Кеп таңгактоочу материалдар, текстиль тармагы үчүн каражаттар, агро-кайра иштетүү жана базалык химикаттарды өндүрүү жөнүндө болуп жатат.
4. Машина куруу жана электроника. Энергетика (ГЭС), курулуш жана санариптик инфраструктура үчүн жабдууларды нишалык (адистешкен) өндүрүү.

Эксперттер баса белгилегендей: бул тармактарды өнүктүрүү бүтүндөй экономиканы алдыга сүйрөйт. Кайра иштетүүнү кеңейтүү металлургияны, айыл чарбасын жана энергетиканы автоматтык түрдө стимулдаштырат.