Конституцияга ылайык, Садыр Жапаров Кыргызстандын президенттигине талапкерлигин коё албайт. Бул тууралуу юридика илимдеринин доктору, Борбордук шайлоо комиссиясынын мүчөсү Кайрат Осмоналиев Reporter.kg менен ой бөлүштү.
Анын айтымында, Конституцияга ылайык, милдетин аткаруучу. Президент Конституциянын 64-беренесинде каралган мамлекет башчысынын ыйгарым укуктарын толугу менен жүзөгө ашырат, эгерде ал Жогорку Кеңешке мөөнөтүнөн мурда шайлоо дайындай албаса, өкмөттү кетире албаса, ошондой эле Кыргызстандагы кезексиз президенттик шайлоого талапкер боло албайт.
«Калган бардык ыйгарым укуктар анын колунда калат: Жогорку Кеңеш менен өз ара аракеттенүү, мыйзам долбоорлорун демилгелөө, Жогорку Кеңештин кезексиз сессияларын чакыруу, Ички иштер министрин, Башкы прокурорду, УКМКнын төрагасын, судьяларды дайындоо, мамлекеттик сыйлыктарды, ардактуу наамдарды ыйгаруу ж.б.», — деди ал.
Осмоналиев «Мекенчил» саясий партиясы жөнүндө айтып жатып, бул партия оңой эле «Биримдик» партиясына окшоп кетиши мүмкүн деди.
«Менин оюмча, президенттин ким экенине маани бербеген «Биримдикчилер» буга чейин эле «Мекенчилде» тизилип калышкандыр. Эгер «Мекенчил» көп добуш алса, анда аны аныктоочу партия болуп калат, андан кийин Жапаров спикер боло алат, ал эми Камчыбек Ташиев президенттикке барышы мүмкүн, анткени анын ыйгарым укугу жогору, ал президенттин милдетин аткаруучунун досу. Электоратта шайлоочулары бар», — деди Осмоналиев.
Ал президенттик шайлоого үч ай жана парламенттик шайлоого эки ай калганда, кадрдык өзгөрүүлөр боло турганын, Жээнбековчулар кызматтан алынарын кошумчалады.
“Демек, мен Алмамбет Салиевди камаш керек деп ойлойм, ал экс-президент Жээнбековдун жакын адамы, шайлоого жооптуу болгон жана аларды ишке ашырган жок. Бирок ал сот жана укук коргоо органдарынын куратору катары соттордун жана укук коргоо органдарынын ишине өтө катуу кийлигишкен. Эл муну күтүп жатат. Эгерде Жапаров ушул багытта иштей алса, анда ийгиликке ишенип, спикер болуп кетиши мүмкүн, ошондо анын досу президент болот. Ошондой эле Жапаров премьер-министр болушу мүмкүн, бардыгы «техникалык», «убактылуу» дейт, бирок бир гана чектөө бар, бул президенттик милдет. Өлкө башчы президенттикке талапкер боло албайт. Башка тыюу салуу жок, эгер ал шайлоо кадимкидей өтсө, Боронов премьер-министр бойдон кала алгандай эле, ал дагы премьер-министр бойдон калышы мүмкүн. Бардыгы бийликтен көз каранды. Парламенттик шайлоодогу жеңүүчү партия премьер-министрдин ким болоорун аныктайт», — деди юридика илимдеринин доктору.
Ошондой эле юрист менен алдыдагы шайлоо боюнча сүйлөштүк. Президенттик менен парламенттик шайлоону бир күндө өткөрүүгө мыйзам тарабынан тыюу салынгандыгын эскертти.
«Мен No2 форманын жоюлушун колдобойм. No2 форма — шайлоо дарегин өзгөртүү, бул форманы толугу менен жок кылуу менен, биз жарандардын сөз эркиндигине болгон укугун тебелейбиз, ички мигранттардын укуктарын кыса баштайбыз. No2 форма калууга тийиш, бирок шайлоочулардын ар кандай манипуляцияларын жана паракорлугун минималдаштыруу үчүн оңдолушу керек. No2 формага байланыштуу мыйзам долбоорун эч кандай талкуусуз түртүп, өткөрүүгө каршымын», — деди ал.
Белгилей кетсек, БШК кайрадан парламенттик шайлоону болжолдуу түрдө 20-декабрда, ал эми президенттик шайлоону 17-январда өткөрүүнү пландоодо.
