Германиядан келген туристтердин Ысык-Көлдүн суусуна жылаңач түшүп жаткан видеосу социалдык тармактарда тез эле тарап, өлкөдө маданий баалуулуктар, меймандостуктун чеги жана чет элдиктер үчүн жүрүм-турум эрежелери тууралуу кызуу коомдук талкууну жаратты.
Окуя Ысык-Көлдүн жээгиндеги коомдук пляждардын биринде болгон. Күбөлөр тарткан жана мессенжерлер менен пабликтерде жайылган видеодо бир нече киши кийимсиз сууга эркин кирип, сүзүп жүргөнү көрүнөт. Видеонун автору жана комментаторлор алардын Германиядан келген туристтер экенин билдиришкен.
Бул көрүнүштүн күбөсү болгон жергиликтүү тургундардын реакциясы ар түрдүү болду жана талкуу тез эле онлайн айдыңында кызуу талашка айланды.
Коомдук пикир дароо экиге бөлүндү.
Салттуу баалуулуктарды кармангандар бул окуяга катуу нааразы болушту. Алардын негизги жүйөсү — мындай жүрүм-турум жергиликтүү маданиятка жана коомдук адеп-ахлакка болгон сый-урматтын жоктугу. Комментарийлерде Ысык-Көл — кыргыз эли үчүн улуттук байлык, дээрлик ыйык жер экендиги жана үй-бүлөлөр, анын ичинде балдар да эс алып жүргөн коомдук жайда мындай көрүнүш болбошу керектиги айтылды. Бир колдонуучунун: «Мындай уяттуу окуя биздин жерибизде кантип болуп кетти?» — деген сөзү бул тараптын башкы ураанына айланды.
Либералдуу көз караштагы адамдар сабырдуулукка жана түшүнүүгө чакырышты. Алар айрым европалык өлкөлөрдө, айрыкча Германияда, жылаңач денени кабыл алуу маданияты кеңири жайылганын жана бул вульгардуулук эмес, табият менен гармонияда болуунун, дененин эркиндигинин бир түрү экенин белгилешти. «Алар туристтер, аларда башкача менталитет. Эгер туризмди өнүктүрүүнү кааласак, бул окуяны трагедия кылбашыбыз керек», — деп жазышты алар. Бул тарап туристтерди тартуу үчүн көбүрөөк ийкемдүүлүк талап кылынарын белгилешти.
Бул окуя туристтик потенциалы өсүп жаткан өлкөлөр үчүн маанилүү маселе — чет элдик туристтердин адаттарына ыңгайлашуу керекпи же алар жергиликтүү, ал тургай жазылбаган эрежелерди да сөзсүз сактоого тийишпи? — деген негизги суроону күн тартибине чыгарды.
Мындай окуялар көп учурда зөөкүрлүк эмес, туристтердин жергиликтүү каада-салттарды билбегенинен улам болуп калат. Европалыктар үчүн жылаңач сууга түшүү кадимки көрүнүш болсо, консервативдүү коом үчүн бул – адепсиздиктин ачык көрүнүшү.
Азырынча бул окуя боюнча расмий органдар комментарий бере элек. Бирок бул окуя, балким, туристтерге Кыргызстандагы маданий өзгөчөлүктөр жана жүрүм-турум эрежелери боюнча ачыгыраак маалымат берүү зарылдыгын талкуулоого түрткү болот. Мейманканаларда, конок үйлөрүндө жана туристтик сайттарда атайын эскертмелер жарыяланып турса, мындай түшүнбөстүктөрдү алдын алууга жана меймандостук менен салт-санаага болгон урматтын ортосунда тең салмак табууга жардам берет.
