Кыргызстандын борборунда өтүп жаткан Борбордук Азиянын регионалдык экономикалык кызматташуусу (БАРЭК) боюнча министрлердин 24- конференциясынын негизги жыйынтыгы — аймактагы соода жана логистиканы иш жүзүндө жакшыртууга багытталган келишимдер топтомуна кол коюлушу болду. Сөздөн ишке өтүүнү тастыктоо катары, конференциянын алкагында үч маанилүү документке кол коюу аземи өткөрүлдү.

Алматы–Бишкек чек-арасынын модернизациясы

Биринчи болуп «Алматы–Бишкек экономикалык коридору: Чек ара кызматтарын жакшыртуу» долбоору боюнча насыялык келишимге кол коюлду. Бул документ аймактагы эң тыгыз транспорттук артериялардын бирин практикалык модернизациялоого жашыл жарык берет. Каржылоо инфраструктураны жаңылоо жана «бирдиктүү терезе» сыяктуу санариптик системаларды киргизүү аркылуу чек арадагы көп жылдык кезек маселесин чечүүгө багытталат. Бизнес үчүн бул чыгымдардын түздөн-түз кыскаруусун жана жол жүрүү убактысынын сааттардан мүнөттөргө чейин азайышын билдирет.

Бишкек декларациясы кабыл алынды

Экинчи документ — Соода жана инвестициялар жаатындагы БАРЭК өнөктөштүгү боюнча Бишкек декларациясы  болду. Бул алкактык келишим катышуучу мамлекеттердин бажы жол-жоболорун шайкештирүүгө жана соода жөнгө салуусун жөнөкөйлөтүүгө болгон саясий милдеттенмесин билдирет. Декларация көрүнбөгөн, «жумшак» тоскоолдуктарды жоюуга багытталып, бизнес барэк мейкиндигинин бүт аймагында бирдиктүү эрежелер менен иштей ала турган алдын ала божомолдоого боло турган жана ачык чөйрөнү түзүүнү көздөйт.

Санариптик коридордун ишке киргизилиши

Үчүнчү кол коюу БАРЭКтин Санариптик коридор түзүү демилгесине старт берди. Бул долбоор логистиканы толук санариптештирүүнүн негизин калтырат, анын ичинде электрондук жүк накладнойлоруна өтүүнү жана жүктөрдү көзөмөлдөө системаларын киргизүүнү камтыйт. Санариптик коридор товарлардын жүрүү жолунун бардык бөлүгүндө ачыктыкты жана коопсуздукту камсыздап, физикалык транспорттук маршруттардын «нерв системасы» болуп калат.

Бул келишимдер конференцияда жарыяланган аймакты өнүктүрүүгө багытталган кеңири стратегиянын бир бөлүгү болуп калды. Делегациялардын башчыларынын алдында сөз сүйлөгөн БАРЭКтин Секретариаты кызматын аткарган Азия өнүктүрүү банкынын (АӨБ) өкүлдөрү жыйырмадан ашуун жылдык иштердин жыйынтыгын чыгарып, келечектеги пландарды белгилешти.

Ал эми Азия өнүктүрүү банкы (АӨБ) 2030-жылга чейин БАРЭКке мүчө өлкөлөрдө регионалдык байланыштуулукту күчөтүүгө, «жашыл» энергетиканы илгерилетүүгө жана санариптик трансформацияларга багытталган долбоорлорго 10 миллиард АКШ долларынан ашык инвестициялоону пландаштырууда.