Жаратылышка чыкканда кене чагып алса эмне кылуу керек? Кандай оорулар кене аркылуу жугат, кандай симптомдор биринчи пайда болот, чаккандан кийин дароо эмне кылуу керек? Ушул суроолорго медицина илимдеринин кандидаты Ирина Юзуп жооп бергенин РИА Новости жазды.
Кенелер адамдын денесине жабышып, бир нече күн тамактанышат, кене канга толгондо инфекциянын жугушу пайда болот. Кененин башка түрү тиштеп жей турган жерди табуу үчүн бир сааттан аз убакыт талап кылынат жана инфекция биринчи мүнөттө пайда болот.
«Кенелер жалбырактуу, аралаш токойлордо жана нымдуулугу жогору, абанын температурасы ыңгайлуу болгон башка экосистемаларда жашайт. Аларды парк аймактарынан, шаардын газондорунда да жолуктурууга болот. Эң кооптуу учур — май-июнь айлары. Июль айынан баштап алардын активдүүлүгү бир аз төмөндөйт, бирок жылуу аймактарда октябрь айына чейин сакталышы мүмкүн. Кенелер кооптуу жугуштуу оорулардын алып жүрүүчүлөрү болуп саналат», — дейт дарыгер.
Кене чакканын кантип билүүгө болот?
Кене оорунун алып жүрүүчүсү болбосо, анын чаккан жери зыянсыз жана көрүнбөйт. Аллергиясы бар адамдарда төмөнкү белгилер болушу мүмкүн:
— чаккан жер кызарат же шишийт;
— бүт денеде ыйлакчалар пайда болот;
— баш ооруйт;
— жүрөк айланат;
— алы кетет;
— булчуңдар же муундарооруйт.
Кене чагуунун кесепеттери кандай болот?
Мунун кесепети кене аркылуу жуккан инфекциялар болушу мүмкүн, алардын эң кеңири тарагандары кене энцефалити жана боррелиоз (Лайма оорусу). Тиштелген жердин айланасында тегерек же сүйрү исиркектер же ыйлакчалар пайда болуп, булчуңдар жана муундар ооруса, чарчоо, энергия азайып, дене табы көтөрүлсө, шашылыш түрдө дарыгерге кайрылуу зарыл.
Кенени кантип чыгарса болот?
Кенеден кутулуунун бир нече варианттары бар, кайсынысы тандалбасын, төмөнкү эрежелерди сактоо керек. Колуңузга кол кап же желим баштык кийиңиз — бул чара терини кене жанчылып кетсе, инфекциядан коргойт. Денени буруп, тартпаңыз — бул кан соргучтун бир бөлүгү ичинде калышына алып келиши мүмкүн. Кенени өсүмдүк майы же бензин менен майлабаңыз, теринин астына тереңирээк кирип кетиши мүмкүн.
Кенени өз алдынча чыгаруунун бир варианты пинцет менен алып салуу. Кенени учтуу учу бар пинцет менен алып салсаңыз болот. Мүмкүн болушунча теринин бетине жакын кармап, туруктуу, бирдей басым менен тартышыңыз керек. Алып салгандан кийин, тиштеген жерди медициналык спирт менен дезинфекциялоо же самындуу суу менен жуу керек.
Жараатты кантип дарылоо керек?
Кан соргучту алып салгандан кийин, теридеги жараатты айыктыра электе йод, спирт же башка антисептик менен дарылоо керек. Кене толугу менен жок кылынса, зыян бир жуманын ичинде айыгат. Бинт же компресс талап кылынбайт.
Жардам үчүн кайда кайрылуу керек?
Кене чаккандан кийин 72 сааттын ичинде кенени алып салуу үчүн жакынкы травматология борборуна кайрылуу керек. Эгерде зыянкеч өз алдынча жок кылынса, микробиологиялык лаборатория анын инфекциянын алып жүрүүчүсү экендигин аныктоо үчүн жашаган жери боюнча клиникага тирүүлөй талдоо жүргүзүүгө тийиш. Чагылгандан кийин он күндөн кечиктирбестен кене инфекциясы үчүн кан тапшыруунун мааниси жок: анализ туура эмес болуп калат.
Биздин Телеграм каналга катталыңыз
